Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι είναι αυτό που κάνουμε λάθος στο λεκανοπέδιο και ζούμε αυτές τις καταστάσεις μποτιλιαρίσματος πάρα πολλές ώρες πια μέσα στην ημέρα, κάτι που στο παρελθόν ξέραμε ότι θα το αντιμετωπίσουμε το απόγευμα γύρω στις 7:30-8:30, τώρα το βλέπουμε σχεδόν στο σύνολο της ώρας των δραστηριοτήτων των πολιτών προς τις δουλειές τους.
Μετά την οικονομική κρίση και την πανδημία έχει αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση των μετακινήσεων. Περισσότεροι θέλουν να μετακινούνται και μάλιστα κατά την ώρα αιχμής, με αποτέλεσμα να έχουμε κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αυτό το φαινόμενο υπάρχει σε όλες τις πόλεις του κόσμου. Δεν είναι κάτι καινούριο, δεν είναι κάτι το οποίο έτσι ξαφνικά συμβαίνει μόνο στην Αθήνα και δεν πρόκειται να φύγει. Σε καμία πόλη στον κόσμο δεν έχει φύγει. Στις ευρωπαϊκές πόλεις με τις οποίες συγκρινόμαστε, αυτό το μποτιλιάρισμα ή και ακόμα χειρότερο υπάρχει για 30 χρόνια τουλάχιστον. Το ζήτημα μας δεν είναι τι θα γίνει με το μποτιλιάρισμα με το οποίο δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα.
Υπάρχει λύση στον Κηφισό;
Δεν υπάρχει καμία. Μάλιστα, στα επόμενα χρόνια, ενδεχομένως να φτάσουμε το μποτιλιάρισμα που έχει η Ευρώπη σήμερα διότι έχουμε ανάπτυξη και αύξηση της ζήτησης των μετακινήσεων. Ελάχιστες ως μηδενικές είναι οι όποιες παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν στον πολύπαθο Κηφισό. Ακόμα και αν εκμεταλλευτούμε τους παραδρόμους και ενδεχομένως παρέμβουμε στον χρόνο αναμονής των φωτεινών σηματοδοτών, στην πραγματικότητα, όσο χώρο απελευθερώσουμε θα καλυφθεί από νέα οχήματα.
Καμία πόλη στην Ευρώπη δεν έχει καταφέρει να λύσει το κυκλοφοριακό της ωστόσο έχουν υπάρξει σημαντικές παρεμβάσεις στο κέντρο τους. Στις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, όπως στη Γαλλία και την Ισπανία το να μπεις στο κέντρο με το αυτοκίνητο είναι τόσο ασύμφορο οικονομικά που οι πολίτες επιλέγουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή ακόμα και τα ποδήλατα για να μετακινηθούν.
Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Στην επιστήμη των συγκοινωνιολόγων γνωρίζουμε ότι η κυκλοφορία ισορροπεί πάντα στη συμφόρηση. Ακόμα και να φτιάξουμε παραπάνω γραμμές του μετρό ή δημιουργηθεί περισσότερος χώρος, θα υπάρχουν πολλοί που θα πάρουν το μετρό αλλά ο ελεύθερος χώρος θα καταληφθεί ξανά από νέα οχήματα. Επομένως, το ζήτημά μας δεν είναι τι θα γίνει με τη συμφόρηση. Από την άλλη πλευρά, το ζήτημά μας είναι τι θα γίνει με τις μετακινήσεις, δηλαδή πως θα μπορούμε να εξυπηρετούμε όλο τον πληθυσμό και όλους μετακινούμενους. Αυτό στηρίζεται στη βασική αρχή ότι τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς είναι η λύση. Μόνο αν στην ώρα αιχμής μετακινούμαστε μαζικά, θα μπορέσουν να εξυπηρετηθούν ικανοποιητικά όλοι οι μετακινούμενοι. Αδιαμφισβήτητα το ταχύτερο μέσο είναι το μετρό, όμως δεν μπορεί να επεκταθεί παντού και δεν καλύπτει όλο το λεκανοπέδιο.
Επιπλέον, μπορούμε να δώσουμε προτεραιότητα στα λεωφορεία. Το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι ότι οι λεωφορειολωρίδες καταλαμβάνονται από άλλα σταθμευμένα οχήματα με αποτέλεσμα οι λίγοι ΙΧήδες ανά τετραγωνικό μέτρο, να καθυστερούν τους πολλούς μετακινούμενους που χρησιμοποιούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Συνεπώς, χρειαζόμαστε μέσα κυκλοφορίας με προτεραιότητα. Αδιαμφισβήτητα, το βασικό κριτήριο για να επιλέξει κάποιος μέσο μεταφοράς είναι ο χρόνος. Μπορεί να είναι λίγο προβληματικό το λεωφορείο, όμως αν σε πηγαίνει γρηγορότερα θα το επιλέξεις. Άρα και ζητούμενο είναι να δώσουμε προτεραιότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Η διαχείριση της στάθμευσης
Το δεύτερο εργαλείο που χρησιμοποιείται σε όλες τις πόλεις είναι η διαχείριση της στάθμευσης. Στην Αθήνα η δυνατότητα που υπάρχει να παρκάρει οποιοσδήποτε οπουδήποτε στο κέντρο, παράνομα ή νόμιμα, επί της οδού ή εκτός οδού, έχει οδηγήσει στο να χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο το ΙΧ. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις που αντιμετώπιζαν αυτή την κατάσταση στις κεντρικές περιοχές, έχουν απαγορεύσει τη στάθμευση στην οδό και έχουν δώσει τον αντίστοιχο χώρο στους πεζούς και στους ποδηλάτες. Με αυτό τον τρόπο, κανένα όχημα δεν μπορεί να παρκάρει επί της οδού, τα οχήματα δεν μπαίνουν στις λεωφορειολωρίδες και έτσι αναγκαστικά οι μετακινούμενοι πηγαίνουν γρηγορότερα με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Η κυκλοφοριακή συμφόρηση στον Κηφισό δεν πρόκειται να αλλάξει, όπως δεν έχει αλλάξει σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου. Την ώρα αιχμής θα έχει πάντα πολλά οχήματα και όποιος θέλει να πάρει το αυτοκίνητό του πηγαίνει αργά. Το θέμα είναι να μην τιμωρούμε αυτόν που παίρνει τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, αυτός δεν θα πρέπει να πηγαίνει αργά αλλά πρέπει να φροντίσουμε να πηγαίνει γρήγορα. Το να προσπαθούμε να λύσουμε το θέμα του Κηφισού είναι τελείως μάταιο και χάνουμε την ώρα μας στις δυνάμεις μας.
Το να δοθεί προτεραιότητα στα λεωφορεία είναι πολυπαραγοντικό ζήτημα. Από τη μια χρειάζεται ο Δήμος ή η Περιφέρεια να ορίσουν τις λεωφορειολωρίδες, ο ΟΑΣΑ να βάλει τα λεωφορεία, ο ΟΑΣΑ με την Τροχαία να αναλάβουν τις κάμερες και η Τροχαία να διαχειριστεί τις παραβάσεις. Όλοι αυτοί οι φορείς πρέπει να συντονιστούν αλλά δεν τα καταφέρνουν. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα κι αν εφαρμοστούν τα μέτρα αυτά, δεν πρόκειται να αποσυμφορηθεί ο Κηφισός, απλώς αυτοί που κινούνται από τον Πειραιά στην Κηφισιά και από την Κηφισιά στον Πειραιά θα είχαν εναλλακτική λύση να πάνε με κάποιο λεωφορείο γρηγορότερα. Η συμφόρηση δεν θα άλλαζε και όχι μόνο αυτό, εν δυνάμει, θα χειροτέρευε.
Η έλλειψη ενιαίας διατομής
Ο Κηφισός είναι προβληματικός. Το γεγονός ότι αλλάζει η διατομή, δηλαδή που και που έχουμε 3 λωρίδες, μετά 4 και μετά 5 είναι προβληματικό. Έπρεπε να υπάρχει ενιαία διατομή. Όταν συμβαίνει κάποιο περιστατικό (π.χ. κάποιο όχημα μένει, συμβαίνει ένα τρακάρισμα) μπορεί να δημιουργηθούν μεγάλες ουρές εάν δεν απομακρύνουμε τα οχήματα πολύ γρήγορα. Παραδείγματος χάριν, στην Αττική Οδό όταν υπάρχει κάποιο συμβάν μέσα σε 5 λεπτά έχει επιλυθεί, διότι έχουμε 110 περίπολα σε αντίθεση με τον Κηφισό που έχουμε μόλις 4 περίπολα.
Προφανώς αν βάλουμε περισσότερα περίπολα, διώχνουμε τα οχήματα που έχουν πρόβλημα και αν αλλάξουμε τη διατομή μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση. Όμως, αυτά τα συμβάντα είναι προσωρινά. Μετά από λίγο καιρό, αυτός ο ελεύθερος χώρος που θα δημιουργηθεί θα καταληφθεί από καινούρια οχήματα. Το ζήτημα όμως είναι η ζήτηση των μετακινήσεων και όχι η διαχείριση αυτού του άξονα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τον Νοέμβριο, ο ΟΑΣΑ έβαλε 10 κάμερες στις λεωφορειολωρίδες. Σε μετρήσεις που έκαναν οι συγκοινωνιολόγοι, όταν οι λεωφορειολωρίδες δεν καταλαμβάνονται από ΙΧ, τα δρομολόγια εκτελούνται πολύ γρήγορα και αξιόπιστα. Μάλιστα τις πρώτες μέρες που τοποθετήθηκαν και λειτούργησαν οι κάμερες, η κυκλοφορία των λεωφορείων στις λεωφορειολωρίδες αυξήθηκε κατά 50% ενώ η ταχύτητα των δρομολογίων ήταν τέτοια που προέκυψε το συμπέρασμα πως δεν υπάρχει ανάγκη για περισσότερα λεωφορεία αλλά για ταχύτερες διαδρομές. Απαιτείται λοιπόν χώρος για τα λεωφορεία.
Εάν δεν ψηφιοποιηθεί η διαδικασία ώστε με το που γίνεται η παράβαση να αποστέλλεται μήνυμα στο κινητό του παραβάτη δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα της κυκλοφορίας, άλλωστε οι πολίτες ανά τον κόσμο επιλέγουν το μεταφορικό μέσο με το οποίο θα κινηθούν σύμφωνα με τον χρόνο που θα χρειαστεί να μεταφερθούν στον προορισμό τους, εάν οι παραβάσεις δεν πιστοποιούνται και δεν πληρώνονται θα συνεχίσουμε να ζητάμε νέα επιπλέον λεωφορεία χωρίς να λύνουμε το πρόβλημα.
Συνέντευξη στην Εκπομπή των Α. Λάζου – Μ. Πολυδώρου στον ραδιοφωνικό σταθμό Talk Radio 989 τον Ιανουάριο του 2024
Leave A Comment