Στο δρόμο για το 2004

Η φιλοσοφία του Ολυμπισμού είναι τρόπος ζωής. Αυτό που πραγματικά μαθαίνεις στον αθλητισμό είναι η συνέπεια και η σκληρή δουλειά στην προετοιμασία, ο σεβασμός στους κανόνες και στους ανθρώπους, η συμμετοχή στην ομάδα και η αποδοχή της ήττας. Οι μεγαλύτεροι νικητές είναι εκείνοι που αγωνίζονται σωστά, διότι έτσι βελτιώνονται και γίνονται καλύτεροι.

Η αναβάθμιση του συστήματος μεταφορών της Αθήνας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία των Ολυμπιακών Μεταφορών και στην προσπάθεια αυτή οι αρχές του Ολυμπισμού βρίσκουν πλήρη εφαρμογή. Στο δρόμο για το 2004 οφείλουμε, Συγκοινωνιολόγοι, Πολιτεία και Πολίτες, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να αγωνιστούμε σωστά ώστε να βγούμε νικητές μέσα από την προσπάθεια της αναβάθμισης των συνθηκών κυκλοφορίας στην πόλη.

Συνέπεια χρειάζεται και στην προετοιμασία της συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης των Αγώνων, αφού πρέπει με βάση τις σωστά σχεδιασμένες λύσεις να υλοποιήσουμε τα απαραίτητα έργα αλλά και να αλλάξουμε τον τρόπο λειτουργίας της πόλης. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μια χρυσή ευκαιρία να εφαρμοστούν επιτέλους σωστά οι διεθνώς αποδεκτές λύσεις που έχουν προτείνει εγκαίρως και επίμονα οι Έλληνες Συγκοινωνιολόγοι. Μάλιστα την ουσιαστική βελτίωση δεν θα φέρουν από μόνα τους τα νέα έργα αλλά η σωστή αξιοποίηση και λειτουργία τους μέσα στο συνολικό σύστημα μεταφορών της πόλης. Παραδείγματος χάριν, δεν ωφελεί να δηλώνουμε ότι πιστεύουμε στην προώθηση των μέσων μαζικής μεταφοράς χωρίς ταυτόχρονα να τους εξασφαλίζουμε και την απαραίτητη προτεραιότητα κίνησης με την αστυνόμευση και επέκταση των λεωφορειολωρίδων.

Σκληρή δουλειά χρειάζεται για να αντιμετωπίσουμε τις δυνάμεις αδράνειας της Πολιτείας και των Πολιτών και να πείσουμε ότι οι συγκοινωνιακές λύσεις που προτείνουμε έχουν μικρό κόστος σε σχέση με το τεράστιο κόστος της συσσωρευμένης απραξίας που έχει οδηγήσει στη σημερινή κυκλοφοριακή ασφυξία της Πρωτεύουσας. Απαιτείται κατά συνέπεια, η πολιτική βούληση για σκληρή δουλειά να μεταφράζεται στη δέσμευση προϋπολογισμών αντάξιων των επιθυμητών αποτελεσμάτων σε όλες τις φάσεις, της μελέτης, υλοποίησης και λειτουργίας των συγκοινωνιακών συστημάτων. Παραδείγματος χάριν, όπως έχει ήδη αποδειχθεί, παρά τον περιοριστικό της χαρακτήρα η ελεγχόμενη στάθμευση οδηγεί σε σημαντικά καλύτερη ισορροπία του συστήματος στάθμευσης της πόλης.

Ο σεβασμός στους κανόνες είναι απαραίτητος και στην εφαρμογή των συγκοινωνιακών λύσεων, αφού τα έργα υλοποιούνται έγκαιρα μόνο όταν υπάρχουν σωστά προγραμματισμένες και διαφανείς διαδικασίες καθώς και γενναίοι προϋπολογισμοί για την υλοποίηση των λύσεων με τη μικρότερη δυσμενή επιρροή στο περιβάλλον. Η επιθυμία μας για γρήγορη υλοποίηση θα ικανοποιηθεί μόνο εάν προχωρούμε με σωστά βήματα χωρίς βιασύνες που τελικώς έχει αποδειχθεί ότι καθυστερούν την παράδοση των έργων. Παραδείγματος χάριν, πολλές από τις καθυστερήσεις των έργων θα είχαν αποφευχθεί με την ακριβή και έγκαιρη συμμόρφωση στις περιβαλλοντικές επιταγές και τους κανόνες δημοπράτησης της ελληνικής και Κοινοτικής νομοθεσίας.

Ο σεβασμός στους ανθρώπους είναι θεμελιώδης αρχή που επίσης δεν πρέπει να μένει μόνο στα λόγια αλλά να μεταφράζεται στους απαραίτητους μετασχηματισμούς των συγκοινωνιακών συστημάτων ώστε αυτά να εξυπηρετούν πραγματικά τους Πολίτες και όχι όπως συμβαίνει σήμερα, απλώς να μεταφέρουν στον πολίτη τα προβλήματα της δυσλειτουργίας τους. Όπως συμβαίνει στις περισσότερες Δυτικο-ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται και να συμμετέχουν μέσα από σωστά οργανωμένες και θεσμοθετημένες διαδικασίες τόσο στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων όσο και στην κατάλληλη διαχείριση της λειτουργίας τους. Παραδείγματος χάριν, δεν είναι δυνατόν στην Αθήνα του 21ου αιώνα, ο επιβάτης να χρησιμοποιεί τρεις διαφορετικούς τύπους εισιτηρίων για τα διαφορετικά μέσα μαζικής μεταφοράς.

Συμμετοχή στην ομάδα χρειάζεται για την αντιμετώπιση της πολυδιάσπασης και περιχαράκωσης αρμοδιοτήτων που αφορούν τόσο στην υλοποίηση των έργων αλλά κυρίως στη συντονισμένη διαχείριση της λειτουργίας του συστήματος μεταφορών της Πρωτεύουσας. Η ουσιαστική συνεργασία ανάμεσα στους φορείς μπορεί να πολλαπλασιάσει τα αποτελέσματα των επιμέρους δράσεων που σήμερα είναι αποσπασματικά και περιορισμένα. Μόνο η τακτική, καλόπιστη και ουσιαστική συνεργασία ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς μπορεί να οδηγήσει στην πλήρη αξιοποίηση των σημαντικών δυνατοτήτων της συγκοινωνιακής υποδομής της πόλης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα έλλειψης συνεργασίας ανάμεσα στους φορείς αποτελεί το γεγονός ότι τα νέα άνετα και φιλικά προς το περιβάλλον λεωφορεία και γραμμές του μετρό δεν αξιοποιούνται πλήρως αφού ούτε οι λεωφορειολωρίδες αστυνομεύονται ούτε οι σταθμοί μετεπιβίβασης κατασκευάζονται.

Αποδοχή της ήττας χρειάζεται και στην αντιμετώπιση των συγκοινωνιακών προβλημάτων της πόλης. Μόνο εάν με ειλικρίνεια εντοπίσουμε τα λάθη που έχουν οδηγήσει στη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση στη συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση της πόλης θα μπορέσουμε να επεξεργαστούμε και να εφαρμόσουμε λύσεις για την ουσιαστική αναβάθμιση των συγκοινωνιακών συνθηκών. Μάλιστα, οφείλουμε να ενημερώσουμε με ειλικρίνεια τους πολίτες για τις ευθύνες τους και τις πραγματικές διαστάσεις των κυκλοφοριακών προβλημάτων και να τους κάνουμε συμμέτοχους στη δύσκολη προσπάθεια για την επίλυσή τους. Παραδείγματος χάριν, πρέπει να σταματήσουμε να κρύβουμε το γεγονός ότι βασική αιτία για τα κυκλοφοριακά προβλήματα είναι και η κακή συγκοινωνιακή συμπεριφορά των Αθηναίων με την κατάχρηση της κυκλοφορίας, της στάσης και της στάθμευσης των ΙΧ τους.

Οι Έλληνες Συγκοινωνιολόγοι έχουν επισημάνει εγκαίρως τα κρίσιμα σημεία της σωστής προετοιμασίας των Ολυμπιακών Μεταφορών ήδη από τη φάση της διεκδίκησης των Αγώνων αλλά και μέσα από την έγκαιρη και στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες της Οργανωτικής Επιτροπής των Αγώνων, έτσι ώστε οι Ολυμπιακές Μεταφορές να αποτελούν έως σήμερα το Κεφάλαιο της οργάνωσης στο οποίο δεν έχει παρατηρηθεί καμία καθυστέρηση χρονοδιαγράμματος. Η πρόκληση των Συγκοινωνιολόγων σήμερα είναι η αξιοποίηση της μοναδικής ευκαιρίας της καταληκτικής ημερομηνίας των Ολυμπιακών Αγώνων για την επιτάχυνση της σωστής εφαρμογής των συγκοινωνιακών λύσεων. Η Οργανωτική Επιτροπή των Αγώνων θα αποτελέσει έως το 2004 το καταλληλότερο σημείο αναφοράς για τη συντονισμένη δράση και αποτελεσματική εφαρμογή των λύσεων.

Στο τέλος, οι μεγάλοι νικητές θα είναι όλοι οι Αθηναίοι και Έλληνες πολίτες, διότι μέσα από την προσπάθεια και τον σωστό αγώνα (fair play) θα δημιουργήσουμε και θα βελτιωθούμε. Και είναι σίγουρο ότι εάν καταφέρουμε να εξυπηρετήσουμε σωστά τις μετακινήσεις της Ολυμπιακής Οικογένειας και των θεατών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, τότε θα έχουμε πετύχει σημαντική βελτίωση των συνθηκών συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης και θα μπορούμε να μιλάμε για το συγκοινωνιακό θαύμα της Αθήνας του 2004.

Η προτροπή του Μαραθωνοδρόμου σε κάθε στιγμή του Αγώνα είναι επίκαιρη και για το σύστημα μεταφορών της Αθήνας του 2004: να μην αφήσουμε να χαθεί ούτε ένα λεπτό στο δρόμο για το 2004.